Het belang van mentale gezondheid op de werkvloer

hanze

Het belang van mentale gezondheid op de werkvloer

Drie aanvullende perspectieven op mentale gezondheid door Luuk, Jiayu en Lars van de Minor Healthy Workplace

Inleiding

In dit stuk nemen we jullie mee in drie perspectieven op mentale gezondheid op de werkvloer. De Minor Healthy Ageing van de Hanzehogeschool is een periode van 6 maanden waarin studenten afkomstig van verschillende studies samenkomen om zich te verdiepen in gezondheid op de werkvloer. In deze minor schrijven zij een artikel die hun perspectief op dit onderwerp beschrijft. De Leefstijlacademie kiest elk jaar drie interessante artikelen om te delen zodat lezers hun voordeel kunnen doen met de informatie uit de minor. Dit keer hebben we drie perspectieven gekozen omtrent hetzelfde onderwerp: mentale gezondheid. In dit stuk beschrijven de studenten waarom mentale gezondheid van belang is, hoe het kan worden beïnvloed en welke praktische interventies bijdragen aan het bevorderen ervan. Mentale gezondheid is een belangrijk thema aangezien de gevolgen van de omstandigheid Covid19 zoals het vele thuiswerken, vele onzekerheden en flexibel omgaan met veranderende omstandigheden een behoorlijk effect hebben op onze mentale gezondheid in de samenleving. Hier leest u hoe gedachtentraining, een waarderende houding en andere praktische oplossingen bijdragen aan deze mentale gezondheid.  

Deel 1: Het belang van mentale gezondheid voor de werknemer. Door Lars Schultinga

Gedurende de pandemie worden veel werknemers en studenten verplicht om hun werk te doen vanuit huis. Niet iedereen vindt het een voordeel om in deze omstandigheden te werken. Enerzijds geeft werken vanuit huis voordelen zoals de mogelijkheid werk te combineren met het leven thuis, afname van reistijd en minder afleiding door de aanwezigheid van collega’s. Maar zoals alles zitten er ook negatieve kanten aan het thuiswerken. Zo liet een onderzoek onder studenten in Milaan zien dat er een toegenomen risico is op depressieve symptomen tijdens de lockdown (Amerio, 2020). Ook in Nederland blijken de maatregelen een behoorlijke impact te hebben op welbevinden van vooral studenten. Tenminste 51% van de studenten ervaren een toegenomen mate van stress, angstklachten, depressieve klachten en verminderde motivatie (NOS, 2021). Deze studenten zijn de werknemers van de toekomst. Om deze reden zouden mentoren, docenten en werkgevers meer aandacht moeten hebben voor de mentale gezondheid van studenten en werknemers.

De voordelen van mentale gezondheid

Naast het individuele voordeel van een gezonde medewerker draagt mentale gezondheid ook bij aan voordelen voor de organisatie. Een gezonde medewerker is productiever en meer betrokken bij de organisatie. Betrokkenheid zorgt bijvoorbeeld voor een lager verloop, meer veiligheid in de organisatie en een hogere bijdrage aan de organisatie.

Wat is er nodig?

Allereerst is een goed management belangrijk voor het verhogen van mentale gezondheid. Betrokken managementstrategieën zoals het OSH (Organizational Safety and Health) model dragen bij aan de betrokkenheid van management en daardoor dat van medewerkers met bewezen positieve uitkomsten op de mentale gezondheid. Daarnaast kan investeren in de verbinding van teams bijdragen aan de individuele gezondheid van medewerkers maar ook aan praktische vaardigheden zoals probleemoplossing, vertrouwen en creativiteit. Een organisatie moet daarbij ook oplossingen hebben wanneer mentale problemen zijn ontstaan. Zo kan cognitieve gedragstherapie (een meer helpende manier van denken) helpen om met een coach te werken aan meer veerkracht bij het benaderen van problemen op het werk en in privé. Natuurlijk is voorkomen beter dan genezen en daarom kan een organisatie ondersteunen in meer veerkracht van de werknemer. Dit kan enerzijds door factoren die stress teweegbrengen onder de loep te nemen en anderzijds de medewerker te faciliteren door te helpen duidelijke doelen te stellen of hoe binnen de muren van de organisatie met elkaar te communiceren.

Deel 2: Praktische implicaties om veerkracht in organisaties te verbeteren. Door Jiayu Ciu

De huidige pandemie draagt bij aan een verhoogde stress en mentale druk op vele werknemers. Er bestaat onzekerheid en angst over fysieke gezondheid, onzekerheid over de duur van maatregelen, het combineren van het gezinsleven met het werk en de korte tijd waarin deze veranderingen hebben plaatsgevonden. Het is om deze reden erg belangrijk om interventies te introduceren die de veerkracht van medewerkers bevorderen in een tijd van uitdagende omstandigheden en veranderende werkomstandigheden.

Praktische mogelijkheden

Veerkracht is het vermogen om je positief aan te passen aan uitdagende omstandigheden, effectief om te gaan met stress en het vermogen psychisch stabiel te blijven functioneren. In dit stuk leest u verschillende manieren om veerkracht te vergroten binnen organisaties namelijk: 1) gebeurtenissen opnieuw interpreteren door een positieve lens, 2) het opbouwen van steun uit het familie netwerk, 3) het verhogen van fysieke activiteit en 4) aandacht verschuiven van negatieve informatie,

Mindset is een belangrijk aspect van mentale gezondheid. We hebben de neiging om informatie als negatief te bestempelen of ons slachtoffer te voelen. Het herinterpreteren van informatie (zoals ook de eerder beschreven cognitieve gedragstherapie) helpt om een positieve blik te behouden ten aanzien van de omstandigheden. Door de uitdaging te zien in de omstandigheid en het positief te labelen verhoogt de veerkracht om er mee om te gaan.

De familie is in deze tijd een belangrijk onderdeel geworden van de mentale gezondheid. Onderzoek toont aan dat met name vrouwen veel last hebben van de emotionele stress van familieleden. Dit sijpelt door in het dagelijks werk. Een belangrijke manier om familiebanden te verstevigen is het onderdrukken van negatieve emoties in relatie tot het werk. Dit betekent dat negatieve emoties ten aanzien van taken of het werk niet direct gedeeld worden met familieleden om onnodige overdracht van werkstress te verminderen.

De werkgever kan daarbij bijdragen aan het verhogen van fysieke activiteit bijvoorbeeld door het gebruik van apps en technologie die beweging bevorderen. Online competitie kan op afstand werknemers helpen om hun fysieke activiteit te verhogen, wat een bewezen effect heeft op de mentale gezondheid.

Tot slot is de onzekerheid van de huidige omstandigheid een belangrijke reden voor stress en angst. Mensen consumeren veel negatieve informatie en daarom kan de werkgever een rol spelen in het interpreteren van de informatie (hoe moet ik het lezen) maar ook in het verspreiden van positieve berichten en helderheid.

Ondanks het thuis werken zijn er dus vele manieren waarop de werkgever alsnog invloed kan uitoefenen op de mentale gezondheid van werknemers.

Appreciative Inquiry (waarderend onderzoeken) voor een betere werkplek. Door Luuk Iedema,

Een manier om meer platform te krijgen voor positieve informatie en vooruitgang is door het gebruik van Appreciative Inquiry (AI). AI is een hulpmiddel om positieve verandering vorm te geven door de nadruk te leggen op ‘wat werkt’ in de organisatie, samenwerking of het individu. De methode AI beschouwt een organisatie niet als een plek gevuld met problemen die moeten worden opgelost maar als bron van kansen en mogelijkheden die al aanwezig zijn en kunnen worden benut. Deze houding en manier van werken heeft bewezen effect op de positieve emoties van mensen in organisaties. Het is een praktische houding en manier van werken dat direct effect heeft op de mentale gezondheid van werknemers.

Mentale gezondheid wordt beïnvloed door de werkomstandigheden. AI bevordert de organisatiecultuur door de nadruk te leggen op vooruitgang en factoren die een bijdrage leveren aan positieve groei waardoor de mentale en psychosociale aspecten van medewerkers worden bevorderd. Dit lijkt logisch maar vaak richt de aandacht in organisaties zich op het oplossen van wat niet werkt en het analyseren van problemen. Medewerkers hebben in AI een belangrijke rol in het maken van keuzes en ervaren hierdoor meer autonomie. Onderzoek laat zien dat AI niet alleen bijdraagt aan de mentale gezondheid maar ook aan de psychosociale gezondheid van medewerkers  (UCL Institute of Health and Equity, 2014).

Onderzoek van Cooperrider et. al. (2014) laat zien dat AI inspireert, de betrokkenheid en diversiteit in de organisatie vergroot. Hoewel de methode een bewezen succesvolle methode is, is het van belang te weten dat het een houding is die door de gehele organisatie moet worden geïmplementeerd. AI is het meest effectief wanneer de mensen die het faciliteren zodanig goed begrijpen dat ze het kunnen overdragen aan deelnemers.